Tezuka Osamu (手塚 治虫, sinh với tên 手塚 治 (Thủ Trủng Trị Trùng) Tezuka Osamu, 3 tháng 11 năm 1928 – 9 tháng 2 năm 1989) là một họa sĩ truyện tranh, người làm chuyển động, nhà sản xuất phim, bác sĩ y khoa và nhà hoạt động xã hội người Nhật. Sinh ra ở tỉnh Ōsaka, ông được biết đến nhiều nhất như người sáng tạo ra các loạt manga như Astro Boy, Sư tử trắng Kimba, Black Jack và Chim lửa. Các sáng tác đa dạng, những kỹ thuật tiên phong và những sự định nghĩa lại mang tính đổi mới về thể loại đã mang lại cho ông những danh hiệu như "cha đẻ của manga", "bố già manga" và "thần manga". Ngoài ra, ông thường được coi như một Walt Disney của Nhật Bản, người đã đóng vai trò là nguồn cảm hứng chính trong những năm định hình phong cách của Tezuka.[1]
Tezuka là con cả trong một gia đình có ba đứa con ở thành phố Toyonaka, tỉnh Ōsaka.[3] Biệt danh của ông là gashagasha-atama (gashagasha là từ tiếng lóng chỉ sự lộn xộn, atama nghĩa là cái đầu). Mẹ của ông thường an ủi anh bằng cách bảo ông nhìn lên bầu trời xanh, mang tới cho ông sự tự tin. Những câu chuyện của người mẹ cũng là nguồn khơi gợi cảm hứng cho sự sáng tạo của ông. Tezuka lớn lên ở thành phố Takarazuka, tỉnh Hyōgo, và mẹ ông thường đưa ông tới rạp hát Takarazuka. Các vở kịch của đoàn kịch Takarazuka được biểu diễn bởi phụ nữ, bao gồm các nhân vật nam. Đoàn kịch Takarazuka được biết đến với những vở nhạc kịch lãng mạn, thường nhằm vào khán giả nữ, do đó có ảnh hưởng lớn đến những tác phẩm sau này của Tezuka, bao gồm cả các thiết kế trang phục của ông. Ông đã từng nói rằng, ông có một "tinh thần hoài cổ" sâu sắc đối với Takarazuka.[4]
Tezuka bắt đầu vẽ truyện tranh vào khoảng năm thứ hai của mình ở trường tiểu học. Vào khoảng năm thứ năm, ông tìm thấy một con bọ có tên là "Osamushi". Nó giống tên của ông đến mức ông nhận Osamushi là bút danh của mình. Ông đã nhận ra một điều, rằng ông có thể sử dụng manga như một phương tiện giúp thuyết phục mọi người chăm sóc thế giới. Sau Thế chiến II, ông đã tạo ra tác phẩm đầu tiên của mình (ở tuổi 17), Nhật ký Ma-chan và sau đó là Shin Takarajima (Tân đảo giấu vàng), bắt đầu thời đại hoàng kim của manga, một cơn sốt sánh ngang với truyện tranh của Mỹ ở cùng thời điểm.[5]
Tezuka là một hậu duệ của Hattori Hanzō,[6] một ninja và samurai nổi tiếng phục vụ trung thành Tokugawa Ieyasu trong suốt thời Chiến quốc (Sengoku) tại Nhật Bản. Con trai ông, Tezuka Makoto, đã trở thành một đạo diễn phim và anime.[7] Tezuka đã dẫn dắt nhiều mangaka nổi tiếng như Ishinomori Shōtarō và Nagai Gō.
Tezuka rất thích thú sưu tập sâu bọ, côn trùng học, Walt Disney, bóng chày, và đã cấp phép cho phiên bản "trưởng thành" của sư tử trắng Kimba như biểu tượng cho đội bóng chày Seibu Lions của Giải bóng chày chuyên nghiệp Nippon.[7][8] Tezuka đã gặp trực tiếp Walt Disney trong Hội chợ thế giới New York 1964. Trong một bài viết năm 1986 trong nhật ký riêng của ông, Tezuka đã nói rằng Disney muốn thuê ông cho một dự án khoa học giả tưởng tiềm năng. Tezuka là một người hâm mộ của Superman và bản thân ông được là chủ tịch danh dự của câu lạc bộ Superman Fan Club ở Nhật Bản.[9]
Tezuka là một người theo thuyết bất khả tri, nhưng được chôn cất trong một nghĩa trang Phật giáo ở Tokyo.[10]
Tezuka Osamu qua đời vì bệnh ung thư dạ dày vào ngày 9 tháng 2 năm 1989 ở Tokyo, hưởng thọ 60 tuổi. Những lời nói cuối cùng của ông là "Tôi xin anh, hãy để tôi làm việc!"; ông nói với một y tá đã cố gắng lấy đi dụng cụ vẽ của mình.[11]
Năm 1994, tại thành phố Takarazuka nơi mà Tezuka được sinh ra, người ta đã xây một bảo tàng để tưởng nhớ ông.[3] Năm 1997, những con tem có hình của Tezuka cũng đã được sản xuất. Cũng bắt đầu từ năm 2003, công ty đồ chơi Nhật Bản Kaiyodo đã sản xuất một loạt các sản phẩm đồ chơi dạng tượng dựa trên các nhân vật trong các tác phẩm của Tezuka, bao gồm Princess Knight, Unico, Hi no Tori hay Phoenix, Dororo, Marvelous Melmo, Ambassador Magma và nhiều tác phẩm khác. Cho đến hiện tại, đã có ba loạt sản phẩm được đưa ra thị trường. Một loạt sản phẩm độc lập khác về Astro Boy cũng đã được sản xuất. Các lịch treo tường về Tezuka hàng năm là một hoạt động truyền thống của người hâm mộ Tezuka khắp Nhật Bản.
Di sản của ông vẫn tiếp tục được tôn vinh trong số các mangaka và nhà làm chuyển động. Các nghệ sĩ như Miyazaki Hayao (Sen và Chihiro ở thế giới thần bí) và Toriyama Akira (Dr. Slump và Dragon Ball)[12] đã trích dẫn Tezuka như là nguồn cảm hứng cho các tác phẩm của họ.
Từ 2003 tới 2009, Urasawa Naoki và Nagasaki Takashi đã chuyển thể một phần của truyện Astro Boy thành loạt truyện tranh vụ án giết người bí ẩn Pluto.[13]
Khoảng đầu thế kỉ 21, Tezuka Makoto, con trai của Tezuka Osamu đã thành lập công ty Tezuka Productions để tiếp tục sự nghiệp của cha.
Tezuka từng là bạn (và ảnh hưởng rõ rệt về mỹ thuật) của một họa sĩ truyện tranh Brazil nổi tiếng, Mauricio de Sousa. Năm 2012, Maurício xuất bản một loạt truyện hai kỳ trong loạt truyện Monica Teen, trong đó có xuất hiện một số nhân vật chính của Tezuka, như Astro Boy, Black Jack, Sapphire và Kimba, tham gia cùng Monica và bạn của cô trong một chuyến phiêu lưu trong rừng mưa Amazon chống lại một tổ chức buôn lậu đang chặt hạ hàng trăm ngàn cây. Đây là lần đầu tiên Tezuka Productions cho phép các nghệ sĩ nước ngoài sử dụng các nhân vật của Tezuka.[14]
Những sáng tác và việc tiên phong trong thể loại cũng như phong cách viết truyện tranh của ông đã khiến ông được nhiều người gọi là "cha đẻ của manga", "vị thánh tổ của manga". Nét đặc trưng về những đôi mắt lớn của các nhân vật trong truyện tranh Nhật Bản là do ông khởi xướng, dựa vào các nhân vật hoạt hình bấy giờ như Betty Boop và chuột Mickey. Như một dấu ấn cho sự nghiệp của ông, bộ "Complete Manga Works of Tezuka Osamu" có khoảng 400 phần, hơn 80.000 trang; đó chưa là con số đầy đủ. Toàn bộ các tác phẩm của ông có hơn 700 truyện manga với khoảng 170.000 trang.
Ban đầu ông được đào tạo theo ngành bác sĩ nhưng ông đã cống hiến cuộc đời mình cho sản xuất và sáng tác truyện manga. Phần lớn các truyện này chưa bao giờ được dịch từ tiếng Nhật vì vậy cũng không đến được với độc giả phương Tây. Ông bắt đầu sự nghiệp truyện tranh của mình từ khi còn là sinh viên đại học và sử dụng kiến thức y học và khoa học của mình để viết những truyện khoa học viễn tưởng - manga. Thật ra Tezuka không thích làm bác sĩ, ông sợ máu. Thế nhưng, ông ứng dụng kiến thức y khoa của mình vào tác phẩm nổi tiếng thế giới chính là Bác sĩ quái dị.
Những nhân vật nổi tiếng mà ông tạo ra: Astro Boy (ở Nhật Bản là Tetsuwan Atomu), Bác sĩ quái dị, Nữ Công Tước (Loạt truyện tranh manga về nữ giới đầu tiên), Phượng Hoàng (ở Nhật Bản là Hi no Tori), sư tử trắng Kimba (Có thể đây là nguồn cảm hứng cho hãng Disney tạo nên bộ phim hoạt hình "Vua sư tử") và Adolf. "Tác phẩm để đời" của ông là "Phượng Hoàng"[15] - một câu chuyện về sự sống và cái chết, liên quan đến truyền thuyết về sự bất tử cho những ai uống máu của phượng hoàng.
Tezuka lãnh đạo xưởng phim hoạt hình Mushi Pro ('Bug Production'), đây cũng là mô hình tiên phong trong lĩnh vực hoạt hình truyền hình ở Nhật Bản. Tên của xưởng phim bắt nguồn từ từ kanji ("虫"), được dùng để viết tên ông.
Nhiều họa sĩ Manga trẻ tuổi chưa thành danh cũng đã từng sống tại chung cư Tokiawa-so nơi mà Tezuaka đã từng sống. (Chữ "-so" có nghĩa là rẻ tiền). Những người đã từng ở gồm Ishinomori Shotaro; Akatsuka Fujio; với Abiko Motou và Fujimoto Hiroshi (những người đã làm việc với nhau với bút danh Fujiko Fujio).
Các tác phẩm truyện tranh của Tezuka[sửa | sửa mã nguồn]
A[sửa | sửa mã nguồn]
B[sửa | sửa mã nguồn]
C[sửa | sửa mã nguồn]
D[sửa | sửa mã nguồn]
E[sửa | sửa mã nguồn]
F[sửa | sửa mã nguồn]
G[sửa | sửa mã nguồn]
H[sửa | sửa mã nguồn]
I[sửa | sửa mã nguồn]
J[sửa | sửa mã nguồn]
L[sửa | sửa mã nguồn]
M[sửa | sửa mã nguồn]
N[sửa | sửa mã nguồn]
O[sửa | sửa mã nguồn]
P[sửa | sửa mã nguồn]
Q[sửa | sửa mã nguồn]
R[sửa | sửa mã nguồn]
S[sửa | sửa mã nguồn]
T[sửa | sửa mã nguồn]
U[sửa | sửa mã nguồn]
V[sửa | sửa mã nguồn]
W[sửa | sửa mã nguồn]
X[sửa | sửa mã nguồn]
Y[sửa | sửa mã nguồn]
Z[sửa | sửa mã nguồn]
Các tác phẩm chuyển thể hoạt hình của Tezuka[sửa | sửa mã nguồn]
- A Thousand and One Nights - 1969 Film
- Adachi-Ga Hara - 1991 Film
- Adventures of the Monkey King - 1966 Pilot Film
- Akuemon - 1993 OAV
- Amazing 3, The - 1965 TV Series
- Ambassador Magma - 1993 OAV Series
- Arabian Nights: Sinbad the Sailor - 1962 Film
- Astro Boy - 1963 TV Series
- Astro Boy: The Brave in Space - 1964 Film
- Astro Boy - 1980 TV Series
- Astro Boy - 2003 TV Series
- Astro Boy: Shinsen-gumi - Tezuka, Osamu World film
- Bagi, the Monster of Mighty Nature - 1984 TV Special
- Benkei and Ushiwakamaru
- Big X - 1964 TV Series
- Black Jack - 1993 OAV Series
- Black Jack: The Movie - 1996 Film
- Black Jack: The 4 Miracles of Life - 2003 TV Miniseries
- Black Jack - 2004 TV Series
- Black Jack: The Two Doctors of Darkness - 2005 Film
- Black Jack 21 - 2006 TV Series
- Black Jack: Capital Transfer to Heian - Tezuka, Osamu World film
- Blue Blink - 1989 TV Series
- Blue Triton - 1971 Pilot Film
- Brave Fire S09 - 1987 Pilot Film
- Bremen 4: Angels in Hell - 1981 TV Special
- Broken Down Film - 1985 Experimental Film
- Cigarettes and Ashes - 1965 Experimental Film
- Cleopatra - 1970 Film
- Doggie March - 1963 Film
- Don Dracula - 1982 TV Series
- Dororo - 1968 Pilot Film
- Dororo - 1969 TV Series
- Drop - 1965 Experimental Film
- Essays on Insects - 1995 OAV
- Fantastic Adventure of Unico 1, The - 1981 Film
- Fantastic Adventure of Unico 2, The - 1983 Film
- Film is Alive, The - 1990 Film
- Flying Ben - 1967 Pilot Film
- Fumoon - 1980 TV Special
- Galaxy Boy Troop - 1963 TV Series
- Galaxy Investigation 2100: Border Planet - 1986 TV Special
- Genesis - 1968 Experimental Film
- Goku's Great Adventures - 1967 TV Series
- Green Cat, The - 1983 OAV
- Gum Gum Punch - 1968 Pilot Film
- In the Beginning: The Bible Stories - 1997 TV Series - produced from 1984 đến 1992; coproduction with Radiotelevisione Italiana (Italy)
- Jetter Mars - 1977 TV Series
- Journey to the West, The - 1960 Film
- Jumping - 1984 Experimental Film
- Jungle Emperor Leo - 1965 TV Series
- Jungle Emperor Leo - 1966 Film
- Jungle Emperor Leo - 1989 TV Series
- Jungle Emperor Leo: The Movie - 1997 Film
- Jungle Emperor Leo: Hon-o-ji - Tezuka, Osamu World Film
- Kanashimi no Belladonna - 1973 Film
- Kindly Lion, The - 1970 Film
- Legend of the Forest: Part-1, The - 1987 Experimental Film
- Lunn Flies into the Wind - 1985 OAV
- Male - 1962 Experimental Film
- Marvelous Melmo - 1971 TV Series
- Memory - 1964 Experimental Film
- Mermaid - 1964 Experimental Film
- Metropolis - 2001 Film
- Microid S - 1973 TV Series
- Misuke in the Land of Ice - 1970 PR Film
- Misuke in Southn - 1971 PR Film
- Mosquito - Incomplete Experimental Film
- Muramasa - 1987 Experimental Film
- Neo Faust - Incomplete Film
- New Jungle Emperor, Go ahead Leo! - 1966 TV Series
- New Treasure Island - 1965 TV Special
- Norman - 1968 Pilot Film
- Okazaki City in 70 Years - 1987 PR Film
- Once Upon A Time - 1970 PR Film
- One Million-year Trip: Bander Book - 1978 TV Special
- Party - Incomplete Experimental Film
- Phoenix, The: Chapter of Dawn - 1978 Film
- Phoenix 2772, The: Space Firebird - 1980 Film
- Phoenix, The: Chapter of Ho-Ou - 1986 OAV
- Phoenix -Space-, The - 1987 OAV
- Phoenix, The: Chapter of Yamato - 1987 OAV
- Pictures at an Exhibition - 1966 Experimental Film
- Princess Knight - 1966 Pilot Film
- Princess Knight - 1967 TV Series
- Princess Knight - Tezuka, Osamu World Film
- Push - 1987 Experimental Film
- Rain Boy - 1983 OAV
- Self-portrait - 1988 Experimental Film
- Space Journey: The First Dream of Wonder-Kun - 1969 TV Special
- Symphonic Poem: Jungle Emperor Leo - 1991 OAV
- Tales of a Street Corner - 1962 Experimental Film
- Tenguri, the Boy of the Plains - ??? PR Film
- Tezuka's Ancestor, Dr. Ryoan - 2000 TV Series
- Tezuka Osamu Story: I am Son-goku - 1989 TV Special
- Three-eyed One, The: Prince in the Devil Island - 1985 TV Special
- Three-eyed One, The - 1990 TV Series
- Till a City Beneath the Sea is Built - 1969 TV Special
- Time Slip of 10,000 Years, A: Prime Rose - 1983 TV Special
- Triton of the Sea - 1972 TV Series
- Triton of the Sea - 1979 Film
- Undersea Super Train: Marine Express - 1979 TV Special
- Unico: Short Story - 1979 Pilot Film
- Unico Special Chapter: Saving our Fragile Earth - Tezuka, Osamu World Film
- Vampire, The - 1969 TV Series
- Wansa-kun - 1973 TV Series
- World Famous Stories for Children: Thumb Princess - 1978 Film
- Yamataro Comes Back - 1986 OAV
- Zero-Man - 1968 Pilot Film
- ^ Tezuka Osamu Monogatari, Tezuka Productions, 1992.
- ^ a ă Galbraith, Patrick W. (2009). The Otaku Encyclopedia: An Insider's Guide to the Subculture of Cool Japan. Kodansha International. tr. 220–21. ISBN 978-4-7700-3101-3.
- ^ Gravett, Paul (2004). Manga: 60 Years of Japanese Comics. Harper Design. tr. 77. ISBN 1-85669-391-0.
- ^ Wells, Dominic (13 tháng 9 năm 2008). “Osamu Tezuka the master of mighty manga”. The Times (London). Truy cập ngày 20 tháng 5 năm 2010.
- ^ “Birth”, Osamu Permanent Exhibition, Tezuka, truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2011.
- ^ a ă Tiểu sử của Tezuka Osamu tại Internet Movie Database
- ^ “The Four Lions of Asia”, Japan, Hockey, Baseball, &c, truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2011.
- ^ “About Tezuka Osamu”. www.tezukaosamu.net. Truy cập ngày 20 tháng 5 năm 2015.
- ^ Schodt, Frederik L (2007). The Astro Boy Essays: Osamu Tezuka, Mighty Atom, and the Manga/Anime Revolution. Stone Bridge Press. tr. 141. ISBN 978-1-93333054-9.
Gia đình ông có liên hệ với một tông phái Thiền tông, và Tezuka được chôn trong một nghĩa trang Phật giáo của Tokyo, nhưng quan điểm của ông về tôn giáo thực sự khá là không đồng nhất và linh hoạt như quan điểm của ông về chính trị.
- ^ Matsutani Takayuki (ngày tháng không rõ). Phiên bản tiếng Anh của Viz Media của Chim lửa. Trong lời bạt của Takayuki Matsutani, chủ tịch của Mushi Productions.
- ^ “Shonen Jump interview”. My favorite games. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2013.
- ^ “Pluto”. Jason Thompson's House of 1000 Manga. Anime News Network. 13 tháng 9 năm 2012. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2014.
- ^ Hirayama, Ari (1 tháng 2 năm 2012). “Brazilian cartoonist to publish manga with Osamu Tezuka”. Asahi Shimbun. Truy cập ngày 28 tháng 2 năm 2012.
- ^ Phiên bản tiếng Việt là: Chim Lửa - bản tiếng Việt nhà xuất bản Trẻ giữ bản quyền
- ^ Tên xuất bản ở Việt Nam, Nhà xuất bản Thanh Hóa và Nhà xuất bản Văn Hóa Thông tin xuất bản - Không bản quyền
- ^ a ă “小学館漫画賞：歴代受賞者” (bằng tiếng Nhật). Shogakukan. Truy cập ngày 19 tháng 8 năm 2007.
- ^ a ă Hahn, Joel. “Giải manga Kodansha”. Comic Book Awards Almanac. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2007.
 | Wikimedia Commons có thư viện hình ảnh và phương tiện truyền tải về Tezuka Osamu |
- Cuộc đời của Tezuka đăng trên Chim Lửa của Nhà xuất bản Trẻ năm 2000.
No comments:
Post a Comment